Sürekli değişen futbol transfer dünyasında, perde arkasındaki detaylar genellikle ilk manşetlerden daha fazla önem taşır. Galatasaray’ın İtalyan kulübü Napoli ile yaptığı anlaşmaya %20’lik bir satış bedeli koymayı kabul ettiği yönündeki son haberlerde de durum tam olarak budur. İlk bakışta transfer piyasasında yaygın olarak kullanılan standart bir madde gibi görünse de, Galatasaray taraftarları arasında tartışmalara ve hayal kırıklığına yol açtı . Neden mi? Gelin inceleyelim.
“Sonraki Satışın %20 Payı” Gerçekte Ne Anlama Geliyor?
Meselenin özünde, futbolda “satış sonrası satış maddesi” olarak bilinen bir şey var . Bu madde, bir transfer anlaşmasına eklenen ve satan kulübün (bu durumda Napoli), alıcı kulübün (Galatasaray) gelecekte oyuncuyu tekrar satması durumunda elde edilen kârın bir yüzdesini almaya hak kazandığı bir hükümdür.
İşte nasıl çalıştığı:
-
Galatasaray, Napoli’den bir oyuncuyu (varsayımsal olarak Victor Osimhen diyelim ) 75 milyon Euro’ya satın alıyor .
-
Galatasaray daha sonra oyuncuyu 100 milyon avro karşılığında başka bir kulübe satıyor .
-
Galatasaray’ın elde ettiği kâr 25 milyon avro (100 milyon avro – 75 milyon avro).
-
Napoli , 25 milyon avroluk kârın yüzde 20’sine , yani 5 milyon avroya hak kazanıyor .
Yani Galatasaray satıştan 95 milyon avro alacak ve Napoli’ye 5 milyon avro ödeyecek. Bu da “sonraki satıştan elde edilecek payın %20’si” anlamına geliyor.
Galatasaray Taraftarı Neden Üzgün?
Ticari açıdan bakıldığında, bu madde makul görünebilir; sonuçta yaygın bir uygulama. Ancak futbol sadece bir iş değil; özellikle taraftarlar için son derece duygusal bir konu. Galatasaray taraftarları bu maddeye birkaç nedenden dolayı sert tepki gösteriyor:
1. Galatasaray’ın Rolünün Algılanan Az Değerlendirilmesi
Taraftarlar, Galatasaray’ın bir oyuncuya yatırım yapıp onu küresel bir arenada geliştirme veya sergileme riskini alması durumunda, bu yatırımın tam karşılığını almayı hak ettiğine inanıyor. Kârın %20’sini bağışlayarak, özellikle oyuncu İstanbul’da başarılı olur ve gelecekte yüksek bir bonservis bedeli talep ederse, kulübün potansiyel finansal getirisini sınırladığını düşünüyorlar.
2. Gelecekteki Transferlerde Kaldıraç Kaybı
Galatasaray’a 100 milyon avroluk bir teklif geldiğini varsayalım. Napoli’ye 5 milyon avro gideceğini biliyorlarsa, daha fazlasını istemeye meyilli olabilirler , hatta özellikle bu 5 milyon avronun yedek oyunculara veya kadroyu güçlendirmeye harcanabileceği düşünüldüğünde, satmaktan çekinebilirler .
Taraftarlar için bu 5 milyon avro, önemli bir yeni transfer, akademi yatırımı veya hatta kilit oyuncular için sözleşme uzatma anlamına gelebilir. Napoli’ye kaybetmek ise kaçırılmış bir fırsat gibi hissettirebilir.
3. Kulüp Yönetimini Sorgulamak
Galatasaray taraftarları arasında, kulüp yönetiminin akıllıca pazarlık yapıp yapmadığı konusunda artan bir endişe var. Bu tür maddeler rutin olsa da, bazı taraftarlar, güçlü finansal desteğe ve statüye sahip üst düzey bir Avrupa kulübü olan Galatasaray’ın , özellikle de Napoli gibi piyasa statüsü açısından “üstün” olmasa da, aynı seviyede olan kulüplere bu tür şartları vermemesi gerektiğini düşünüyor.
Akıllara gelen soru şu: Neden böyle şartlar kabul ediliyor? Anlaşma, sabit bir transfer ücreti ve satış maddesi olmadan farklı bir şekilde yapılandırılabilir miydi?
Hayranlar Aşırı Tepki Mi Gösteriyor?
Tam olarak değil. Satış sonrası maddeler modern futbol ekonomisinin bir parçası olsa da, kulübün finansal gücünü en üst düzeye çıkaramadığı görüldüğünde taraftarların bu maddelerin etkilerini sorgulaması haklıdır .
Bununla birlikte kulübün bu maddeyi kabul etmesinin bazı nedenleri olabilir:
1. Daha Düşük İlk Transfer Ücreti
Napoli , ön ödeme maliyetinin düşürülmesi karşılığında %20’lik bir sözleşme bedelinde ısrarcı olabilirdi . Galatasaray istenen bedelin tamamını hemen ödeyemezse, bu madde finansal riski paylaşmalarına olanak tanıyacaktı .
2. Oyuncu Baskısı
Bazen oyuncunun kendisi transfer olmak ister ve her iki kulüp de anlaşmayı kolaylaştırmak için şartlarda hızla uzlaşır. Eğer Osimhen (varsayımsal olarak) transfer için baskı yapıyor olsaydı, Galatasaray rakip takım devreye girmeden önce oyuncuyu güvence altına almak için Napoli’nin şartlarını kabul edebilirdi.
3. Finansal Fair Play (FFP) Kısıtlamaları
Galatasaray, birçok kulüp gibi, UEFA’nın FFP kurallarına uymak zorundadır. Potansiyel ödemeleri (satış maddeleri yoluyla) peşin ödeme yapmak yerine ertelemek, kulüplerin bilançolarını daha dikkatli yönetmelerine yardımcı olabilir .
Futbolda Bu Sık Sık Görülür mü?
Kesinlikle. Birçok kulüp satış sonrası maddeler koyar. Örneğin:
-
Southampton, Gareth Bale’in yıllar önce Tottenham’a transfer olduğu Real Madrid’e transferinden yüklü bir bonservis bedeli elde etti.
-
Benfica, João Félix ve diğer yıldızların anlaşmalarına benzer maddeler ekledi.
-
Borussia Dortmund, genç yeteneklerini satarken sıklıkla geri satın alma ve satma maddeleri koyuyor.
Ancak çoğu taraftar, küçük bir kulübün büyük bir kulübe sattığı bu tür anlaşmaları daha kolay kabul ediyor . Bu durumda Galatasaray ve Napoli eşit görülüyor ve bu da duygusal algıyı değiştiriyor.
Galatasaray’ın başına bu musallat olabilir mi?
Oyuncu küresel bir yıldıza dönüşürse (örneğin Osimhen’in değeri 120-150 milyon avroya ulaşırsa), evet, Galatasaray bu anlaşmadan Napoli’ye 9-15 milyon avro kaybedebilir . Bu, günümüzün rekabetçi piyasasında büyük bir meblağ. Taraftarlar, kulübün kısa vadeli kazançlar için gelecekteki potansiyelini elinden aldığından endişe ediyor.
Son Düşünceler: Duygusal Bir Dünyada Bir İş Kararı
Futbol, spor, tutku ve yüksek finansın tuhaf bir karışımıdır. Satış sonrası maddeler sözleşme hukuku ve ekonomide standart olsa da, özellikle kulüplerinin sahada ve saha dışında kazanmasını isteyen taraftarlar için duygusal olarak haklı gösterilmeleri daha zordur .
Galatasaray ile Napoli arasında varılan %20’lik anlaşma bir skandal değil, ancak önemsiz de değil. Kulübün uzun vadeli finansal stratejisi ve aşırı rekabetçi bir pazarda mümkün olan en iyi anlaşmaları yapıp yapmadıkları konusunda haklı endişeler uyandırıyor.
Söz konusu oyuncu tekrar satılıncaya kadar, asıl etki varsayımsal olarak kalacak. Ancak Galatasaray taraftarlarının hayal kırıklığı gerçek ve bu gelecekteki satış akıllıca yönetilmediği sürece, yönetim kurulu tribünlerden gelen baskıyı hissetmeye devam edecek.
Özetle:
-
Galatasaray’ın Napoli’ye borcu toplam ücret değil, kârın yüzde 20’si .
-
Örnek: 75 milyon avroya satın aldıktan sonra 100 milyon avroya sat → 25 milyon avro kar → Napoli 5 milyon avro alır.
-
Taraftarlar, algılanan mali suistimal ve gelecekteki kazanç kaybı nedeniyle öfkeli.
-
Kulüp, başlangıç ücretini düşürmek veya FFP şartlarını karşılamak için bu maddeyi kabul etmiş olabilir.
-
Bu anlaşmanın akıllıca bir iş mi yoksa pişmanlık verici bir karar mı olduğu zaman gösterecek.